Tiếng Việt
Chọn ngôn ngữ
Tiếng Việt
English
Tư pháp quốc tế (TPQT) là một môn học bắt buộc 3 tín chỉ trong chương trình cử nhân Luật Thương mại quốc tế của Trường Đại học Ngoại thương. Trong các chương trình cử nhân luật ở các trường Đại học của Việt Nam, đây cũng là môn học bắt buộc.
Cùng với quá trình toàn cầu hóa làm cho thế giới ngày càng “phẳng” hơn, các quan hệ quốc tế ngày nay trở nên sôi động hơn bao giờ hết. Sự phát triển của khoa học kỹ thuật cộng với nỗ lực của các quốc gia trong việc thiết lập các khuôn khổ pháp lý điều chỉnh các quan hệ quốc tế đã làm cho sự dịch chuyển của thể nhân, của hàng hóa, dịch vụ và dòng vốn trở nên dễ dàng và nhanh chóng. Trong bối cảnh đó, TPQT với tư cách là một ngành luật nghiên cứu các quan hệ tư quốc tế đã có những thay đổi lớn, với một loạt các lý thuyết mới, cách tiếp cận mới về lựa chọn pháp luật áp dụng, lựa chọn cơ quan giải quyết tranh chấp và công nhận, cho thi hành quyết định dân sự nước ngoài, không chỉ ở các nước Civil Law, đặc biệt là châu Âu vốn được biết đến là khu vực mà ở đó TPQT phát triển rất mạnh mẽ, mà cả ở các nước thuộc hệ thống Common Law. Có thể kể tới: nguyên tắc về mối quan hệ gắn bó nhất, nguyên tắc gương soi (mirror principle), forum non conveniens, forum necessitatis, forum shopping, proper law…, Điều này đòi hỏi khoa học pháp lý về TPQT Việt Nam phải bắt kịp xu thế vận động đó.
Chính sự phát triển nhanh chóng về số lượng và đa dạng về thể loại của các quan hệ tư quốc tế đã đòi hỏi TPQT, với tư cách là một hệ thống các văn bản pháp luật điều chỉnh quan hệ tư quốc tế, phải có những thay đổi để bắt kịp với các xu thế vận động đó. Kể từ khi Hiến pháp mới được thông qua năm 2013, một loạt các văn bản pháp luật của Việt Nam đã được sửa đổi, đặc biệt là các văn bản luật điều chỉnh các QHDS, kinh doanh, lao động và thương mại. Nếu như hoạt động lập pháp năm 2014 được đánh dấu bằng sự ra đời của ba đạo luật quan trọng là Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp và Luật Hôn nhân và Gia đình, thì năm 2015 lại là một dấu mốc đặc biệt đối với TPQT Việt Nam với việc Quốc hội đã thông qua Bộ luật hàng hải, Bộ luật dân sự (BLDS) và Bộ luật tố tụng dân sự (BLTTDS). Hoạt động lập pháp liên quan đến TPQT còn được tiếp tục trong năm 2016 với việc thông qua Luật Điều ước quốc tế và tất nhiên sẽ còn được tiếp diễn với việc xây dựng mới hoặc sửa đổi các văn bản pháp luật khác, cũng như ký kết, gia nhập các điều ước quốc tế điều chỉnh các quan hệ tư quốc tế. Chính sự ra đời của các văn bản mới này khiến cho TPQT với tư cách là một ngành luật nghiên cứu các quan hệ tư quốc tế cần phải được cập nhật.
Thấy được sự cần thiết đó, Hội đồng Khoa học của Trường Đại học Ngoại thương đã giao nhiệm vụ cho Nhóm biên soạn Giáo trình Tư pháp quốc tế với ý nghĩa là tài liệu học tập và nghiên cứu chính thức của sinh viên Trường Đại học Ngoại thương, chuyên ngành Luật Thương mại quốc tế. Giáo trình Tư pháp quốc tế cũng có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho sinh viên các chuyên ngành khác của Trường để học môn Pháp luật đại cương.
TPQT chịu nhiều ảnh hưởng của các quan điểm học thuật và nhiều giải pháp của luật mang tính trừu tượng, hàn lâm, nên việc tìm hiểu và áp dụng các quy định đôi khi rất khó khăn và khó định lượng kết quả. Để khắc phục tình trạng này, Giáo trình được thiết kế nhằm mục đích giải quyết các vấn đề cụ thể, giúp cho sinh viên chuyên ngành Luật Thương mại quốc tế của Trường Đại học Ngoại thương tích lũy được những kiến thức và kỹ năng cần thiết. Tên của các chương vẫn được đặt theo cách truyền thống để đảm bảo tính hàn lâm cần thiết của một giáo trình đại học, nhưng các chủ đề lớn trong từng chương sẽ được trình bày theo hướng thực tiễn hơn. Cuối mỗi chương sẽ có một danh mục tài liệu cũng như các câu hỏi và bài tập thực hành.
Với thời lượng 3 tín chỉ, nội dung của Giáo trình được đề cập trong hai Phần. Phần thứ nhất nghiên cứu các vấn đề chung của TPQT, với 4 Chương: Khái quát chung về TPQT (Chương 1), Xung đột pháp luật (Chương 2), Xung đột thẩm quyền xét xử (Chương 3) và Công nhận và cho thi hành quyết định dân sự nước ngoài (Chương 4). Phần thứ hai đề cập đến một số quan hệ cụ thể trong TPQT, như: Hôn nhân và gia đình (Chương 5), Thừa kế (Chương 6), Tài sản (Chương 7), Hợp đồng (Chương 8), Lao động (Chương 9), Nghĩa vụ ngoài hợp đồng (Chương 10), Đầu tư (Chương 11) và Phá sản (Chương 12).
Với cách tiếp cận như vậy, nhóm tác giả hy vọng Giáo trình sẽ không chỉ có ích cho việc học tập và nghiên cứu của sinh viên chuyên ngành luật, việc giảng dạy của giáo viên, mà còn có thể phục vụ cho các chuyên gia, nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu về ngành luật rất đặc biệt này.
Giáo trình Tư pháp quốc tế do tập thể các tác giả sau đây biên soạn:
- TS Ngô Quốc Chiến, chủ biên, biên soạn Chương 1, Chương 2, Chương 3, Chương 4; Chương 6, Chương 8, Chương 11;
- ThS Lý Vân Anh biên soạn Chương 7 và Chương 10;
- ThS Đỗ Viết Anh Thái biên soạn Chương 12;
- ThS Đinh Thị Tâm biên soạn Chương 5.
- ThS Nguyễn Hoàng Mỹ Linh biên soạn Chương 9.
Ngày 03/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt "Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030". Các mục tiêu cơ bản của Chương trình Chuyển đổi số đến năm 2030 bao gồm: phát triển Chính phủ số, nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động, (2) phát triển kinh tế số, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, và (3) phát triển xã hội số, thu hẹp khoảng cách số. Trong bối cảnh đó, Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh (UEH) đã thực hiện một cuốn sách chuyên khảo có tựa đề: Kinh tế Việt Nam trên con đường chuyển đổi số‖ nhằm kịp thời thể hiện trách nhiệm, vai trò tư vấn phản biện chính sách của UEH để đóng góp vào các giải pháp phát triển kinh tế số, chuyển đổi số của Việt Nam. Cuốn sách chuyên khảo Kinh tế Việt Nam trên con đường chuyển đổi số‖ bao gồm 41 bài viết từ các nhà khoa học của UEH. Các bài viết đã đánh giá thực trạng chuyển đổi số ở 03 nhóm lĩnh vực (1) Kinh tế - Quản lý nhà nước - Luật, (2) Quản trị - Kinh doanh - Thương mại - Marketing, và (3) Tài chính - Ngân hàng - Kế toán. Nội dung bao gồm phân tích đánh giá thực trạng, khả năng sử dụng nguồn lực, các ứng dụng chuyển đổi số, khoa học kỹ thuật để số hóa toàn bộ tài sản thông tin, tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ, sắp xếp lại các hoạt động để chuyển đổi từ môi trường hoạt động truyền thống sang môi trường số, đồng thời đưa ra những giải pháp cụ thể và khả thi để thực hiện chuyển đổi số trong các ngành kinh tế nói riêng và của toàn bộ nền kinh tế Việt Nam nói chung. Các bài viết cũng đưa ra nhiều giải pháp, kiến nghị cụ thể nhằm phát triển chính phủ số, nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động, bao gồm các vấn đề về dịch vụ công trực tuyến, nền tảng dữ liệu cho các ngành kinh tế trọng điểm dựa trên dữ liệu của cơ quan nhà nước, hoạt động kiểm tra của cơ quan quản lý nhà nước thông qua môi trường số, ….
Trong xã hội hiện đại, đặc biệt kể từ khi hội nhập kinh tế quốc tế trở thành xu thế không thể đảo ngược và ngày càng thể hiện tầm quan trọng của nó, quan hệ thương mại trở thành bệ đỡ cho quan hệ giữa các quốc gia, liên quốc gia, thậm chí là con bài chính trị và cao hơn thế, là vũ khí để xử lý bất đồng giữa các đối tác - đối thủ, như trường hợp Trung Quốc và Mỹ trong những năm gần đây. Cuộc chiến thương mại giữa nền kinh tế số 1 và số 2 thế giới không chỉ ảnh hưởng tới kinh tế của hai nước, mà tác động tới hoạt động thương mại của nhiều quốc gia, nền kinh tế của nhiều nước bị ảnh hưởng.
Để phát huy lợi thế của hàng hóa và nền kinh tế nói chung, gia tăng xuất khẩu và chiếm lĩnh thị trường quốc tế, các nước và đối tác thương mại đàm phán, ký kết hiệp định thương mại tự do (FTA) với những cam kết bắt buộc và ưu đãi dành cho nhau, cùng nhau phát triển với trách nhiệm bảo vệ sự an toàn và bền vững của tự nhiên, bảo vệ sức khỏe người dân và không quên phúc lợi dành cho động vật.
Việt Nam với thành tựu gần bốn mươi năm Đổi mới đang chuyển mình mạnh mẽ, nền kinh tế có độ mở tương đối lớn, hướng tới xuất khẩu để gia tăng giá trị sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa, hiệu quả quản trị doanh nghiệp và xã hội nói chung. Góp phần vào tốc độ tăng trưởng xuất khẩu ấn tượng của Việt Nam, không thể không nói đến vai trò quan trọng của các hiệp định thương mại tự do mà chúng ta đã ký kết và tham gia với tư cách thành viên của ASEAN. Cho đến nay, Việt Nam đã ký kết và thực thi 16 FTA và đang đàm phán ba hiệp định với ba đối tác. Có thể nói, Việt Nam là một trong những quốc gia có nhiều FTA, trong đó đã ký kết và thực thi các FTA thế hệ mới như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), FTA EU - Việt Nam (EVFTA), FTA Anh - Việt Nam (UKVFTA) và gần đây nhất là RCEP. Các hiệp định này không chỉ thúc đẩy nền kinh tế và mạng lưới sản xuất, mà còn giúp Việt Nam tuân thủ các tiêu chuẩn lao động đồng thời hiện đại hóa luật lao động và hệ thống quan hệ lao động, đang và sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, tạo động lực lớn hơn cho cải cách trong nước, đặc biệt là cải cách về thể chế kinh tế.
Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Vương quốc Anh và Bắc Ailen được ký kết vào tối 29/12/2020. Nội dung Hiệp định được đàm phán dựa trên nguyên tắc kế thừa các cam kết đã có trong Hiệp định Thương mại Tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) với những điều chỉnh cần thiết để đảm bảo phù hợp với khuôn khổ thương mại song phương giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ailen. UKVFTA là một FTA thế hệ mới với tiêu chuẩn cao và mức độ tự do hóa mạnh. UKVFTA có phạm vi cam kết rộng, bao trùm các khía cạnh thương mại đầu tư truyền thống (như mở cửa thị trường hàng hóa, dịch vụ, đầu tư…) và mới (như mua sắm công, doanh nghiệp nhà nước, chính sách cạnh tranh…).
Để tận dụng những ưu đãi mà UKVFTA mang lại, đặc biệt là những cam kết về thuế, chúng tôi biên soạn tài liệu Tận dụng cam kết thuế trong UKVFTA, đẩy mạnh xuất khẩu sang Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ailen, giới thiệu thông tin cơ bản và cam kết thuế trong Hiệp định, giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường, xúc tiến thương mại và đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường giàu tiềm năng với 68 triệu dân, nhưng cũng rất khó tính này.
Hy vọng, tài liệu sẽ góp phần cùng cộng đồng doanh nghiệp và hàng hóa Việt Nam chinh phục thành công thị trường Vương quốc Anh và Bắc Ailen, mang lại sự thịnh vượng như mong đợi của Chính phủ hai nước khi ký kết Hiệp định.
Quyển sách chuyên khảo tài chính doanh nghiệp hiện đại dựa trên kinh nghiệm giảng dạy môn học tài chính doanh nghiệp và một tập hợp các tài liệu nghiên cứu rất có giá trị của các giáo sư có uy tín ở các trường đại học nổi tiếng trên thế giới chuyên nghiên cứu tài chính doanh nghiệp và thị trường tài chính như các giáo sư Stewart C.Myers, Richard A.Brealey, Stephen A.Ross, Black&Scholes, William F.Sharpe, J.C.Hull, Alan Shapiro v.v. Đây là những giáo sư rất nổi tiếng mà có lẽ các bạn đã từng nghe tên tuổi.