Cuộc đổi mới giáo dục hiện nay theo Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ VIII, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XI và Chương trình giáo dục phổ thông mới sau năm 2020 có mục đích cao cả là hiện thực được mong ước của Bác Hồ làm cho “Non sông Việt Nam trở nên tươi đẹp, dân tộc Việt Nam bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu…” (Thư Bác Hồ gửi học sinh khai giảng năm học 1945-1946). Nhà giáo Đặng Quốc Bảo và Phạm Minh Giản kế thừa kết quả nghiên cứu của đồng nghiệp đã biên soạn cuốn sách “Hồ Chí Minh: Người đi thức tỉnh tâm hồn” theo năm nội dung: 1. Tâm nguyện/ huấn đức giáo dục của Bác Hồ. 2. “Tất Thành - Ái Quốc - Chí Minh/ Nếp nhà - Lập chí - Thân dân” (năm thời kỳ trong hành trình cuộc đời). 3. “Từ Nguyễn Ái Quốc” tỏa ra một nền văn hóa… có lẽ “nền văn hóa tương lai” (dân tộc - bằng hữu trên thế giới nói về Bác Hồ). 4. Tinh thần “dục thành đại sự nghiệp” trong một số tứ thơ của Bác Hồ. 5. Các câu chuyện và hồi niệm về Bác.

Cách đây hơn một thế kỷ, năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm con đường mới cho sự nghiệp cứu nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc. Mang trong mình khát vọng “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”, Người đã đi qua gần 30 quốc gia, 4 châu lục và 3 đại dương, vừa làm nhiều công việc khác nhau vừa miệt mài học tập, tiếp thu kho tàng tri thức đồ sộ của nhân loại, trực tiếp tham gia các phong trào yêu nước và cách mạng ở châu Âu và Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy ở học thuyết cách mạng và khoa học này con đường cứu nước đúng đắn - con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Người kiên trì, sáng tạo, từng bước truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, chuẩn bị mọi điều kiện cần thiết cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Tổ quốc. Cùng với các công việc cực kỳ hệ trọng, trong suốt cuộc đời mình, Người tích lũy được một khối lượng tri thức - văn hóa đồ sộ, nghiền ngẫm sâu sắc từ chỉ đạo và tổng kết thực tiễn cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới, Người xây dựng cho mình một hệ thống các quan điểm vô cùng độc đáo và sâu sắc, mang dấu ấn của riêng Người. Từ những năm 20 của thế kỷ XX đến nay, hệ thống các quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng Việt Nam, cho toàn bộ quá trình đấu tranh của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Và đó chính là “tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta”.

Cuốn sách Những dấu ấn lịch sử về Hồ Chí Minh và Đảng do Người sáng lập trình bày một cách có hệ thống về toàn bộ quá trình hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người sáng lập và rèn luyện Đảng ta, người sáng lập Nhà nước cách mạng Việt Nam; những tên chữ, bút danh, bí danh của Người gắn liền với cuộc đời hoạt động cách mạng đầy sóng gió của Người; về các tổ chức tiền thân của Đảng; về Hội nghị thành lập Đảng và toàn bộ quá trình hoạt động của Đảng trải qua 12 Đại hội đại biểu toàn quốc.

Cách đây hơn một thế kỷ, năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm con đường mới cho sự nghiệp cứu nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc. Mang trong mình khát vọng “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”, Người đã đi qua gần 30 quốc gia, 4 châu lục và 3 đại dương, vừa làm nhiều công việc khác nhau vừa miệt mài học tập, tiếp thu kho tàng tri thức đồ sộ của nhân loại, trực tiếp tham gia các phong trào yêu nước và cách mạng ở châu Âu và Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy ở học thuyết cách mạng và khoa học này con đường cứu nước đúng đắn - con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Người kiên trì, sáng tạo, từng bước truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, chuẩn bị mọi điều kiện cần thiết cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Tổ quốc. Cùng với các công việc cực kỳ hệ trọng, trong suốt cuộc đời mình, Người tích lũy được một khối lượng tri thức - văn hóa đồ sộ, nghiền ngẫm sâu sắc từ chỉ đạo và tổng kết thực tiễn cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới, Người xây dựng cho mình một hệ thống các quan điểm vô cùng độc đáo và sâu sắc, mang dấu ấn của riêng Người. Từ những năm 20 của thế kỷ XX đến nay, hệ thống các quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng Việt Nam, cho toàn bộ quá trình đấu tranh của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Và đó chính là “tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta”.

Trong khối di sản tinh thần mà Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại cho dân tộc Việt Nam, có 5 di sản được công nhận là Bảo vật Quốc gia, đó là: "Đường Kách mệnh"; "Ngục trung nhật ký" (Nhật ký trong tù"; "Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến"; "Lời kêu ngọi đồng bào và chiến sĩ cả nước" và "Bản di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh".
Mỗi di sản mà Người để lại đều chứa đựng những giá trị, ý nghĩa lớn lao và luôn tỏa sáng, soi đường cho Cách mạng Việt Nam tiến lên giành những thắng lợi vẻ vang và đang vững bước trên con đường đổi mới vì mục tiêu dân giàu, nước mạng, dân chủ, công bằng, văn minh.
Bên vạnh 5 Bảo vật Quốc gia được trình bày một cách trang trọng, bạn đọc còn được tiếp cận những dòng cảm xúc của các nhà phê bình văn học trong và ngoài nước khi nghiên cứu về các di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà tư tưởng vĩ đại, nhà lý luận thiên tài, anh hùng giải phóng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất. Cuộc đời và sự nghiệp của Người đã nêu tấm gương sáng về phương pháp làm việc khoa học và học tập suốt đời cho toàn Đảng, toàn dân ta cùng lớp lớp các thế hệ trong đại gia đình các dân tộc Việt Nam nguyện phấn đấu học tập và noi theo.
Cuốn sách “Tấm gương Bác - Ngọc quý của mọi nhà” do TS. Nguyễn Văn Khoan sưu tầm qua các sách báo, tập hợp các bài viết, lời kể của các nhân chứng, những kỷ niệm sâu sắc về Bác Hồ thành một công trình dày dặn, phong phú. Nội dung cuốn sách vô cùng quý và có giá trị phổ biến, tên sách đã nói lên điều đó. Đây là những bài viết ngắn gọn, có nội dung súc tích, dễ đọc, dễ nhớ, phản ánh tình cảm gắn bó của Bác Hồ với bộ đội, cán bộ, nhân dân. Mối quan hệ mật thiết và cách ứng xử linh hoạt, có tình có lý của Bác Hồ với mọi người qua những câu chuyện bình thường, cụ thể trong đời sống hàng ngày đã được thuật lại một cách tự nhiên đến xúc động lòng người. Điều đáng được trân trọng nêu cao, đó là giá trị giáo dục to lớn xuyên suốt các bài viết từ đầu đến cuối công trình, qua từng bài, làm cho người đọc tiếp nhận một cách dễ dàng mà sâu sắc, lâu dài, mãi mãi. Người đọc sách này, tùy theo trình độ và tuổi tác, nghề nghiệp và thân phận, kể cả người nước ngoài - “Những chiến sĩ mới của Bác Hồ”, đều có thể rút ra từ đây những bài học lý tưởng và đạo đức làm người, để theo đó cố gắng học tập tư tưởng không ngừng tiến bộ. Tấm gương Bác lung linh không phải treo trên cao để mọi người cùng chiêm ngưỡng kính phục mà rất gần với mọi người, luôn luôn chiếu sáng, soi đường, chỉ lối cho chúng ta không ngừng tu dưỡng bản thân để có điều kiện phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân với chất lượng ngày càng tốt hơn, hiệu quả ngày càng cao hơn.
“Tấm gương Bác - Ngọc quý của mọi nhà” với nội dung phong phú và cao quý như vậy lại ra mắt bạn đọc trong một thời điểm rất thích hợp - Kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969 - 2019), nên đã cung cấp đúng lúc và kịp thời một tài liệu tham khảo quý có giá trị lý luận và thực tiễn cao, phục vụ đắc lực cho việc học tập tấm gương Bác một cách thiết thực và hiệu quả.

Cách đây hơn một thế kỷ, năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm con đường mới cho sự nghiệp cứu nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc. Mang trong mình khát vọng “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”, Người đã đi qua gần 30 quốc gia, 4 châu lục và 3 đại dương, vừa làm nhiều công việc khác nhau vừa miệt mài học tập, tiếp thu kho tàng tri thức đồ sộ của nhân loại, trực tiếp tham gia các phong trào yêu nước và cách mạng ở châu Âu và Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy ở học thuyết cách mạng và khoa học này con đường cứu nước đúng đắn - con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Người kiên trì, sáng tạo, từng bước truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, chuẩn bị mọi điều kiện cần thiết cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Tổ quốc. Cùng với các công việc cực kỳ hệ trọng, trong suốt cuộc đời mình, Người tích lũy được một khối lượng tri thức - văn hóa đồ sộ, nghiền ngẫm sâu sắc từ chỉ đạo và tổng kết thực tiễn cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới, Người xây dựng cho mình một hệ thống các quan điểm vô cùng độc đáo và sâu sắc, mang dấu ấn của riêng Người. Từ những năm 20 của thế kỷ XX đến nay, hệ thống các quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng Việt Nam, cho toàn bộ quá trình đấu tranh của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Và đó chính là “tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta”.

Các đồng chí Trần Phú, Lê Hồng Phong, Hà Huy Tập, Nguyễn Văn Cừ, Trường Chinh, Lê Duẩn, Nguyễn Văn Linh là các Tổng Bí thư thuộc lớp chiến sĩ cách mạng tiền bối của Đảng ta. Các đồng chí đều là những nhà lãnh đạo xuất sắc của cách mạng Việt Nam, đã có nhiều cống hiến to lớn đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xứng đáng là những học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Cuộc đời và sự nghiệp của các đồng chí là những tấm gương sáng về đạo đức cách mạng, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, về ý chí kiên cường, dũng cảm, nêu cao khí phách của những người cộng sản kiên trung cho thế hệ những người Việt Nam hôm nay và mãi mãi về sau học tập và noi theo. Đánh giá cao những đóng góp của lớp các chiến sĩ cộng sản đầu tiên của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Các đồng chí ta như đồng chí Trần Phú, đồng chí Ngô Gia Tự, đồng chí Lê Hồng Phong, đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai, đồng chí Hà Huy Tập, đồng chí Nguyễn Văn Cừ, đồng chí Hoàng Văn Thụ, và trăm nghìn đồng chí khác đã đặt lợi ích của Đảng, của cách mạng, của giai cấp, của dân tộc lên trên hết, lên trước hết. Các đồng chí đó đã tin tưởng sâu sắc, chắc chắn vào lực lượng vĩ đại và tương lai vẻ vang của giai cấp và của dân tộc. Các đồng chí ấy đã vui vẻ hy sinh hết thảy, hy sinh cả tính mệnh mình cho Đảng, cho giai cấp, cho dân tộc. Các đồng chí ấy đã đem xương máu mình vun tưới cho cây cách mạng, cho nên cây cách mạng đã khai hoa, kết quả tốt đẹp như ngày nay”. Sự nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, có vai trò đặc biệt quan trọng, là một trong những phương thức lãnh đạo cơ bản của Đảng và Nhà nước ta, đồng thời cũng là một phẩm chất quan trọng của người cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có nhiều chủ trương quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng, Ban Bí thư đã ban hành Quy định số 101-QĐ/TW về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng Đảng và tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 55-QĐ/TW về một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên. Ngày 25-10-2018, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII đã ban hành Quy định số 08-QĐ/TW về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương. Đây là lần đầu tiên Ban Chấp hành Trung ương ban hành một quy định, trong đó đề cập cụ thể trách nhiệm nêu gương của các đồng chí lãnh đạo cao nhất của Đảng, cho thấy tính công khai, minh bạch, dân chủ trong Đảng ngày càng được phát huy. Trong giai đoạn hiện nay, để quán triệt, triển khai và tiếp tục đẩy mạnh việc đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, chúng tôi biên soạn cuốn sách Các Tổng Bí thư thế hệ tiền bối của Đảng ta (1930 - 1990). Biên soạn cuốn sách, chúng tôi căn cứ vào Quyết định đợt đầu tiên của Bộ Chính trị số 50-QĐ/TW ngày 04/9/2002 về Chương trình viết tiểu sử và hồi ký các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước ta gồm mười đồng chí, trong đó có bảy đồng chí Tổng Bí thư của Đảng là các đồng chí Trần Phú, Lê Hồng Phong, Hà Huy Tập, Nguyễn Văn Cừ, Trường Chinh, Lê Duẩn, Nguyễn Văn Linh, ngoài ra còn có ba đồng chí là Tôn Đức Thắng, Phạm Văn Đồng và Phạm Hùng. Ở đây, chúng tôi tập trung nghiên cứu về cuộc đời, sự nghiệp và tấm gương của bảy đồng chí Tổng Bí thư từ năm 1930 đến năm 1990. Còn các Tổng Bí thư từ năm 1991 đến nay chúng tôi đang sưu tầm tài liệu để bổ sung cho lần xuất bản sau. Trong quá trình biên soạn, chúng tôi đã có sự kế thừa tham khảo các công trình viết về các đồng chí Tổng Bí thư của các tác giả khác. Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của các Tổng Bí thư rất phong phú và vẻ vang, chúng tôi không có tham vọng nêu toàn bộ sự nghiệp và những cống hiến to lớn của các đồng chí, mà chỉ trên cơ sở những tài liệu đã công bố cũng như các tài liệu khai thác, sưu tầm được, cố gắng tái hiện những nét chính trong cuộc đời, sự nghiệp cách mạng và những đóng góp chính của các đồng chí đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và cách mạng Việt Nam. Qua đó, giúp độc giả có cái nhìn toàn diện và khách quan về tấm gương sáng của các Tổng Bí thư - những chiến sĩ cộng sản kiên trung, trọn đời cống hiến, hy sinh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, cho độc lập, tự do của Tổ quốc, cho hạnh phúc của nhân dân. Đồng thời, hy vọng cuốn sách góp phần vào công tác tuyên truyền giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức và truyền thống đối với những người Việt Nam, nhất là đối với thế hệ trẻ hiện nay.

Cách đây hơn một thế kỷ, năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm con đường mới cho sự nghiệp cứu nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc. Mang trong mình khát vọng “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”, Người đã đi qua gần 30 quốc gia, 4 châu lục và 3 đại dương, vừa làm nhiều công việc khác nhau vừa miệt mài học tập, tiếp thu kho tàng tri thức đồ sộ của nhân loại, trực tiếp tham gia các phong trào yêu nước và cách mạng ở châu Âu và Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy ở học thuyết cách mạng và khoa học này con đường cứu nước đúng đắn - con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Người kiên trì, sáng tạo, từng bước truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, chuẩn bị mọi điều kiện cần thiết cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Tổ quốc. Cùng với các công việc cực kỳ hệ trọng, trong suốt cuộc đời mình, Người tích lũy được một khối lượng tri thức - văn hóa đồ sộ, nghiền ngẫm sâu sắc từ chỉ đạo và tổng kết thực tiễn cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới, Người xây dựng cho mình một hệ thống các quan điểm vô cùng độc đáo và sâu sắc, mang dấu ấn của riêng Người. Từ những năm 20 của thế kỷ XX đến nay, hệ thống các quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng Việt Nam, cho toàn bộ quá trình đấu tranh của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Và đó chính là “tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người đã dành trọn cuộc đời đấu tranh cho nền hòa bình thực sự, cho giải phóng dân tộc, giải phóng con người và cho tình đoàn kết hữu nghị quốc tế giữa các dân tộc. Người đã đi xa, nhưng hình ảnh về một lãnh tụ vĩ đại, đáng kính thì mãi vĩnh hằng trong trái tim mỗi thế hệ người Việt Nam cũng như bạn bè quốc tế. Suốt 30 năm bôn ba hoạt động ở nước ngoài, Người đã hòa mình vào phong trào cách mạng của công nhân, tham gia thành lập nhiều tổ chức quốc tế nhằm tập hợp những người yêu hòa bình, đấu tranh vì độc lập, tự do dân tộc và mong muốn hợp tác hữu nghị với nhân dân toàn thế giới. Đặc biệt, trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn kiên định chiến lược hòa bình, kiên trì con đường thương lượng, đối thoại nhằm giải quyết các mối xung đột. Kể cả đến khi kẻ thù buộc nhân dân ta phải đứng lên cầm súng kháng chiến, Người vẫn giương cao ngọn cờ hòa bình, vẫn liên tục gửi thư đến Chính phủ, Quốc hội và Nhân dân Pháp, kêu gọi họ chấm dứt chiến tranh bằng biện pháp hòa bình. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn xác định chính sách ngoại giao của Việt Nam là “làm bạn với tất cả các nước dân chủ và không gây thù oán với một ai”, “nhằm xây đắp nền hòa bình thế giới”. Người đã bắc những nhịp cầu hữu nghị, đẩy mạnh việc giao lưu, tiếp xúc, nhằm tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc,nhằm duy trì và củng cố hòa bình, hữu nghị với các quốc gia trên phạm vi toàn cầu. Sau khi Việt Nam giành được độc lập, Người đã thường xuyên đi thăm hữu nghị các nước xã hội chủ nghĩa và các nước láng giềng ở châu Á, đến đâu Người cũng thể hiện tình cảm chân thành và nguyện vọng tha thiết của nhân dân Việt Nam là được sống trong hòa bình, độc lập, có quan hệ hữu nghị với tất cả các dân tộc trên thế giới. Tư tưởng hòa bình, hợp tác, hữu nghị, đoàn kết quốc tế của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một tư tưởng có tầm chiến lược, đi trước thời đại, tạo điều kiện thuận lợi cho nước ta hợp tác cùng phát triển với các quốc gia trong và ngoài khu vực. Tư tưởng của Người đã và đang được vận dụng sáng tạo và tiếp tục phát triển, đặc biệt trong bối cảnh quốc tế hiện đang có nhiều biến đổi phức tạp với những cơ hội và mưu đồ đan xen, tác động đến nền hòa bình và tình hợp tác, hữu nghị của nước ta với các nước trên thế giới

Tại Đại hội lần thứ VII (năm 1991), Đảng Cộng sản Việt Nam đã trịnh trọng tuyên bố: “Đảng ta lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”. Khẳng định đó là kết quả tổng kết những bài học kinh nghiệm quý báu của Cách mạng Việt Nam trong hơn nửa thế kỷ qua, và những bài học rút ra từ hoạt động thực tiễn hơn 5 năm Đổi mới. Khẳng định đó ngay lập tức nhận được sự đồng thuận của toàn dân, tạo được sự khích lệ lớn đối với mỗi người Việt Nam, trong đó có giới trí thức, các nhà khoa học. GS. TS. NGND. Trần Văn Bính - nguyên Trưởng khoa Văn hóa (nay là Viện Văn hóa và Phát triển) thuộc Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh, trong nhiều năm qua, đã tập trung nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh, đặc biệt trên lĩnh vực văn hóa và con người. Các bài viết của Giáo sư, dù ra đời tại các thời điểm khác nhau, đều hướng tới việc nghiên cứu và khẳng định những đóng góp to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam. Tư tưởng của Hồ Chí Minh hướng về nội hàm của hai từ văn hóa, là tư tưởng coi con người là động lực, là mục tiêu của mọi hoạt động kinh tế, xã hội, là tư tưởng “văn hóa soi đường cho quốc dân đi”, và là sự quan tâm đặc biệt đến việc xây dựng tư tưởng, đạo đức, lối sống cho mỗi con người… Gắn việc nghiên cứu, học tập các tư tưởng của Người với việc giải quyết những vấn đề cơ bản, cấp thiết về văn hóa, con người, trong tình hình hiện nay, là mục tiêu cơ bản của cuốn sách. Đó là các vấn đề: xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, là tiếp tục đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Hướng tới kỷ niệm 125 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông trân trọng giới thiệu với bạn đọc cuốn sách “Di sản Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức” của GS.TS.NGND. Trần Văn Bính. Nội dung cuốn sách gồm hai phần: Phần 1: Di sản Hồ Chí Minh về văn hóa Phần 2: Di sản Hồ Chí Minh về đạo đức. Việc phân chia này chỉ mang tính chất tương đối để bạn đọc tiện theo dõi, bởi văn hóa và đạo đức là hai phạm trù có quan hệ mật thiết, gắn bó chặt chẽ với nhau, hòa quyện vào nhau. Cuốn sách không phải là tập chuyên khảo tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa và con người, tác giả không đặt cho mình nhiệm vụ trình bày vấn đề một cách hệ thống và chi tiết, mà thông qua từng bài viết nghiên cứu dưới các góc độ khác nhau, tác giả mong muốn giới thiệu những tư tưởng cơ bản nhất, sát thực nhất đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa, con người ở nước ta hiện nay. Nhân dịp tái bản cuốn sách, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông xin trân trọng cảm ơn sự định hướng chỉ đạo của TS. Nguyễn Bắc Son, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; TS. Lê Doãn Hợp, nguyên Ủy viên BCH Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông và các nhà khoa học đã dành thời gian đóng góp những ý kiến quý báu cho cuốn sách này. Hy vọng, cuốn sách sẽ được đông đảo bạn đọc gần xa, trong và ngoài nước nhiệt tình đón nhận. Xin trân trọng cảm ơn!

Cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam do Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện trải qua gần 90 năm, đã giành nhiều thắng lợi vẻ vang. Một trong những nhân tố tạo nên thắng lợi là có đường lối quốc tế đúng đắn, mà cốt lõi là tư tưởng đoàn kết quốc tế của Hồ Chí Minh, nên được các lực lượng cách mạng tiến bộ trên thế giới đồng tình ủng hộ, và những thắng lợi đó cũng đã góp phần tăng cường sức mạnh đoàn kết của các lực lượng cách mạng thế giới. Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng đoàn kết quốc tế của Hồ Chí Minh gắn liền với cuộc đời hoạt động cách mạng của Người, gắn liền với các thời kỳ phát triển của Đảng ta và cách mạng Việt Nam, gắn liền với tiến trình cách mạng thế giới. Đoàn kết quốc tế thực sự trở thành chiến lược cách mạng và hoạt động thực tiễn của Hồ Chí Minh, của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, bao hàm nhiều lĩnh vực và rất phong phú, tư tưởng đoàn kết quốc tế là một nội dung quan trọng trong hệ thống lý luận của tư tưởng Hồ Chí Minh. Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh với tính chất, tư cách nghiên cứu tư tưởng của một nhà lý luận, một chiến sĩ cách mạng, một tấm gương nhân đạo - nhân văn, một nhà văn hóa lớn đã và đang là chủ đề lớn và cấp thiết của khoa học xã hội Việt Nam và được nhiều người quan tâm. Nghiên cứu tư tưởng đoàn kết quốc tế của Hồ Chí Minh trong cách mạng giải phóng dân tộc có ý nghĩa lý luận và thực tiễn quan trọng đối với sự nghiệp cách mạng nước ta hiện nay. Làm rõ quan điểm và giá trị thực tiễn của tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế trong cách mạng giải phóng dân tộc sẽ góp phần nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh. Hiện nay, bối cảnh quốc tế biến đổi nhanh chóng và sâu sắc. Xu thế quốc tế hóa đời sống các nước ngày càng tăng, nhất là về kinh tế. Các nước có mối liên hệ với nhau, không một nước nào có thể phát triển lại không mở rộng quan hệ đoàn kết, hợp tác với các nước khác. Đó là một yêu cầu khách quan. Việt Nam đang thực hiện đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, hướng tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Cùng với những nỗ lực chủ quan, sự tăng cường, mở rộng đoàn kết, hợp tác với tất cả các nước theo nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, các bên cùng có lợi, đã tạo cho Việt Nam những nhân tố mới để tiếp tục đổi mới và phát triển. Việt Nam là thành viên trong cộng đồng quốc tế, để tăng cường sức mạnh của mình, một trong những vấn đề quan trọng là phải mở rộng đoàn kết, hợp tác theo tinh thần Việt Nam sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của các nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển. Nghiên cứu nội dung trên còn có ý nghĩa thực tiễn đối với công cuộc đổi mới của nhân dân ta do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, cũng như đối với sự nghiệp cách mạng của nhân dân tiến bộ trên thế giới hiện nay; góp phần đấu tranh phê phán những luận điệu sai trái, xuyên tạc lịch sử hoạt động đoàn kết quốc tế vẻ vang của Hồ Chí Minh và của Đảng ta.

Trong việc tìm hiểu, nghiên cứu cuộc đời yêu nước - cách mạng của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, có một điều chúng ta rất dễ nhận thấy đó là sự thống nhất - có thể gọi là sự kết hợp, chặt chẽ giữa hai mục tiêu giải phóng dân tộc và chủ nghĩa xã hội, thể hiện rõ nét trong sự nghiệp báo chí của Người. Và trong thực tế, sự nghiệp báo chí của Người là vô cùng phong phú và sáng tạo, gắn liền và phục vụ đắc lực yêu cầu của từng thời kỳ hoạt động, không chỉ giới hạn vào phạm vi báo chí trong nước mà còn mở rộng ra cả phạm vi nước ngoài (Trung Quốc, Liên Xô, Pháp, Thái Lan), kể cả báo chí của Quốc tế Cộng sản. Cuốn sách “Dấu ấn của nhà báo Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh trong cách mạng giải phóng dân tộc” của GS. Đỗ Quang Hưng và TS. Nguyễn Văn Khoan đã đáp ứng đúng yêu cầu của công việc tìm hiểu - nghiên cứu và học tập tư tưởng của Người một cách chính xác, khoa học. Để biên soạn cuốn sách này, nhóm biên soạn đã có nhiều công phu trong việc khai thác, thu thập tư liệu từ nhiều nguồn và nhiều phía, tuy rằng chủ yếu là thừa hưởng kết quả sưu tầm và nghiên cứu của các tập “Hồ Chí Minh tuyển tập” và “toàn tập” đã được công bố rộng rãi trong nhiều năm qua, nhưng đã có sự điều chỉnh, bổ sung thêm một số tư liệu mới được khai thác từ các trung tâm lưu trữ trong nước và nước ngoài, đặc biệt là có sự đóng góp kịp thời và hiệu quả của “Thư mục các bài viết của Nguyễn Ái Quốc” đăng trên báo L’Humanité (Nhân đạo) của Đảng Cộng sản Pháp do nhà sử học Pháp Alain Ruscio (là Giám đốc Trung tâm thông tin các tư liệu về nước Việt Nam hiện đại - viết tắt là C. I. D.) xuất bản nhân dịp kỷ niệm 100 năm báo Nhân đạo mới ra mắt bạn đọc (1904 - 2004), dưới đề mục chung “Vấn đề thuộc địa trên báo Nhân đạo”. Nội dung phong phú và khoa học của cuốn sách “Dấu ấn của nhà báo Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh trong cách mạng giải phóng dân tộc” được giới thiệu theo một cấu trúc chặt chẽ và hợp lý. Cuốn sách giới thiệu khá tỉ mỉ tình hình ra đời và phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam từ những ngày đầu, và phát triển liên tục cho tới ngày nay, và vai trò to lớn, có tính quyết định, mở đường khai lối của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đó. Cuốn sách gồm hai phần chính: Phần I giới thiệu 26 bài viết của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh theo thời gian, bài sớm nhất là “Tâm địa thực dân” năm 1919 cho tới bài cuối cùng là “Trả lời phỏng vấn của Sáclơ Phuốcniô” năm 1969, chỉ trước khi Người đi xa một thời gian ngắn. Phần II giới thiệu 12 bài viết của một số nhà khoa học nghiên cứu về các bài báo của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh. Ngoài ra còn có Phụ lục lần lượt giới thiệu Tổng mục các bài viết của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh trên báo L’Humanité của Đảng Cộng sản Pháp và cuối cùng là một số tài liệu, bản chụp bài viết của Nguyễn Ái Quốc bằng tiếng Việt - Pháp - Anh - Hán. Có thể khẳng định rằng cơ cấu như vậy là chặt chẽ và hoàn chỉnh đối với một công trình mang tính giới thiệu thông tin. Chỉ tiếc rằng nếu trong Phần I bên cạnh tên bài báo có cả thông tin về bài báo đăng trên số nào, ngày nào thì sẽ cụ thể, khoa học hơn.

Cách đây hơn một thế kỷ, năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm con đường mới cho sự nghiệp cứu nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc. Mang trong mình khát vọng “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”, Người đã đi qua gần 30 quốc gia, 4 châu lục và 3 đại dương, vừa làm nhiều công việc khác nhau vừa miệt mài học tập, tiếp thu kho tàng tri thức đồ sộ của nhân loại, trực tiếp tham gia các phong trào yêu nước và cách mạng ở châu Âu và Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy ở học thuyết cách mạng và khoa học này con đường cứu nước đúng đắn - con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Người kiên trì, sáng tạo, từng bước truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, chuẩn bị mọi điều kiện cần thiết cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Tổ quốc. Cùng với các công việc cực kỳ hệ trọng, trong suốt cuộc đời mình, Người tích lũy được một khối lượng tri thức - văn hóa đồ sộ, nghiền ngẫm sâu sắc từ chỉ đạo và tổng kết thực tiễn cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới, Người xây dựng cho mình một hệ thống các quan điểm vô cùng độc đáo và sâu sắc, mang dấu ấn của riêng Người. Từ những năm 20 của thế kỷ XX đến nay, hệ thống các quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng Việt Nam, cho toàn bộ quá trình đấu tranh của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Và đó chính là “tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta”.

Cách đây hơn một thế kỷ, năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm con đường mới cho sự nghiệp cứu nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc. Mang trong mình khát vọng “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”, Người đã đi qua gần 30 quốc gia, 4 châu lục và 3 đại dương, vừa làm nhiều công việc khác nhau vừa miệt mài học tập, tiếp thu kho tàng tri thức đồ sộ của nhân loại, trực tiếp tham gia các phong trào yêu nước và cách mạng ở châu Âu và Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy ở học thuyết cách mạng và khoa học này con đường cứu nước đúng đắn - con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Người kiên trì, sáng tạo, từng bước truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, chuẩn bị mọi điều kiện cần thiết cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Tổ quốc. Cùng với các công việc cực kỳ hệ trọng, trong suốt cuộc đời mình, Người tích lũy được một khối lượng tri thức - văn hóa đồ sộ, nghiền ngẫm sâu sắc từ chỉ đạo và tổng kết thực tiễn cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới, Người xây dựng cho mình một hệ thống các quan điểm vô cùng độc đáo và sâu sắc, mang dấu ấn của riêng Người. Từ những năm 20 của thế kỷ XX đến nay, hệ thống các quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng Việt Nam, cho toàn bộ quá trình đấu tranh của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Và đó chính là “tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta”.

Cách đây hơn một thế kỷ, năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm con đường mới cho sự nghiệp cứu nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc. Mang trong mình khát vọng “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”, Người đã đi qua gần 30 quốc gia, 4 châu lục và 3 đại dương, vừa làm nhiều công việc khác nhau vừa miệt mài học tập, tiếp thu kho tàng tri thức đồ sộ của nhân loại, trực tiếp tham gia các phong trào yêu nước và cách mạng ở châu Âu và Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy ở học thuyết cách mạng và khoa học này con đường cứu nước đúng đắn - con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Người kiên trì, sáng tạo, từng bước truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, chuẩn bị mọi điều kiện cần thiết cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Tổ quốc. Cùng với các công việc cực kỳ hệ trọng, trong suốt cuộc đời mình, Người tích lũy được một khối lượng tri thức - văn hóa đồ sộ, nghiền ngẫm sâu sắc từ chỉ đạo và tổng kết thực tiễn cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới, Người xây dựng cho mình một hệ thống các quan điểm vô cùng độc đáo và sâu sắc, mang dấu ấn của riêng Người. Từ những năm 20 của thế kỷ XX đến nay, hệ thống các quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng Việt Nam, cho toàn bộ quá trình đấu tranh của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Và đó chính là “tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta”.