Tại Việt Nam, dữ liệu mở được xem là một trong các nền móng để phát triển kinh tế số, xã hội số, chính phủ số theo Chiến lược phát triển Kinh tế số, Xã hội số quốc gia đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 và Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Chính phủ cũng đã ban hành Chiến lược dữ liệu quốc gia đến năm 2030, theo đó, dữ liệu và dữ liệu mở sẽ góp phần chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế, đưa Việt Nam vượt qua mức thu nhập trung bình thấp, đạt mức thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và đạt mức thu nhập cao vào năm 2045.

Cuốn sách “Hệ sinh thái dữ liệu chính phủ mở cho doanh nghiệp Việt Nam” được biên soạn nhằm đạt được mục tiêu về xây dựng dữ liệu mở của cơ quan nhà nước phục vụ xây dựng chính phủ số, phát triển kinh tế số và xã hội số, để hiện thực hóa được các lợi ích của dữ liệu mở của cơ quan nhà nước đối với doanh nghiệp, cần các nghiên cứu về mô hình triển khai hệ thống dữ liệu mở của chính phủ cũng như cần đánh giá được những yếu tố ảnh hưởng tới việc chấp nhận sử dụng dịch vụ dữ liệu mở của các doanh nghiệp.

LỜI GIỚI THIỆU

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra sâu rộng trên toàn cầu, công nghệ thông tin (CNTT) trở thành nền tảng thiết yếu và là công cụ không thể thiếu trong mọi lĩnh vực của đời sống. Với sinh viên đại học, việc nắm vững kiến thức cơ bản về CNTT không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là điều kiện tiên quyết để học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả trong thời đại số.

Tài liệu Tin học đại cương B được xây dựng nhằm trang bị cho sinh viên những kiến thức và kỹ năng nền tảng về CNTT, bao gồm: nguyên lý hoạt động của máy tính điện tử, hệ điều hành, mạng máy tính, Internet, các công cụ tin học văn phòng như MS Word, MS PowerPoint, MS Excel; kỹ năng phân tích và trực quan hóa dữ liệu; cũng như nhận biết các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và Blockchain.

Tài liệu bài giảng này được biên soạn trên cơ sở bám sát đề cương học phần chính thức, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, giữa học tập cá nhân và làm việc nhóm, giữa tư duy phân tích và kỹ năng ứng dụng. Mỗi chương đều được thiết kế nhằm giúp sinh viên không chỉ hiểu bản chất của vấn đề mà còn có thể vận dụng linh hoạt vào học tập, nghiên cứu và các tình huống thực tiễn.

Tài liệu hướng đến việc hỗ trợ sinh viên phát triển toàn diện năng lực công nghệ thông tin cơ bản, làm nền tảng vững chắc cho các học phần chuyên ngành và môi trường nghề nghiệp sau này.

Nhóm giảng viên biên soạn mong muốn tài liệu này sẽ trở thành người bạn đồng hành hữu ích trong hành trình học tập và khám phá thế giới số của các bạn sinh viên.

Mọi góp ý, phản hồi từ người học là nguồn động lực quan trọng để chúng tôi tiếp tục hoàn thiện tài liệu tốt hơn trong các phiên bản sau.

Mọi liên hệ xin gửi về địa chỉ email: thuthuy@ntu.edu.vn.

The Fourth Industrial Revolution and the ongoing wave of digital transformation are profoundly influencing all areas of life worldwide, particularly the Cultural Industry. Digital technology has fundamentally reshaped the models of production, distribution, and consumption of cultural products, while simultaneously opening up boundless creative spaces through emerging forms such as digital art, virtual reality, and digital content platforms. This transformation presents an urgent need for innovation in education and training to provide human resources capable of adapting to, and leading the evolution of the Cultural Industry in the digital era.
The position of Cultural Industry is increasingly recognized as a key economic sector that plays an essential role in driving economic growth, generating employment, and serving as an effective means of preserving, promoting, and disseminating national identity and cultural values globally. This profound transformation sets forth new and demanding requirements for human resources.
Traditional knowledge alone is no longer sufficient; the market now seeks for professionals who can integrate artistic thinking, creative business management skills, and the ability to apply digital technology to generate high-value cultural products in the digital environment.

Nội dung của giáo trình giới thiệu một cách tổng quát các nguyên tắc cơ bản của anten đến các hệ thống anten thông minh, tiên tiến. Giáo trình trình bày bắt đầu từ lý thuyết đến nguyên lý cũng như các nguyên tắc áp dụng cho thiết kế anten trong các hệ thống truyền thông vô tuyến hiện nay. Nội dung lý thuyết trong mỗi chương đều bao gồm các công thức toán học với phân tích chi tiết, minh họa cụ thể để các sinh viên chuyên ngành Điện tử - Viễn thông với mức học trung bình trở lên có thể đọc hiểu, nắm bắt được kiến thức và không quá khó khăn trong việc phân tích cũng như thiết kế các loại hình anten cơ bản. Bên cạnh đó, với kinh nghiệm là sinh viên, kỹ sư, giảng viên, nhóm tác giả mong muốn tiên phong trong việc cập nhật những tiến bộ trong công nghệ anten tiên tiến, giúp sinh viên có thể làm chủ được công nghệ mới, nhanh chóng bắt kịp được công việc sau khi tốt nghiệp. Với mục tiêu như vậy, nội dung của sách được bố cục như sau:

Chương 1. Tổng quan về kỹ thuật anten: Trình bày tổng quan về các loại hình anten cũng như

vai trò, vị trí của anten trong hệ thống truyền thông vô tuyến. Nội dung của chương cũng đi sâu

vào giới thiệu cơ chế bức xạ của anten cơ bản và phân bố dòng điện trên anten dây mỏng, là nguyên lý cốt lõi cũng như kiến thức nền tảng cho việc phân tích cơ chế bức xạ và phân bố dòng điện trên các loại hình anten có cấu trúc khác.

Chương 2. Các tham số cơ bản của anten: Giới thiệu một số tham số cơ bản của anten, các đặc trưng cũng như tiêu chuẩn, phương thức để đánh giá anten. Nội dung này được dựa trên các khái niệm đã được chuẩn hóa trong IEEE Std 145-1983 dành cho lĩnh vực anten.

Chương 3. Anten dây tuyến tính: Giới thiệu và phân tích các cấu trúc cơ bản và đơn giản nhất của anten dây, một trong những loại hình anten lâu đời nhất, đơn giản nhất, rẻ nhất, phổ biến nhất và vẫn còn xuất hiện trong khá nhiều ứng dụng thực tế ngày nay.

Chương 4. Công nghệ MIMO: Giới thiệu sơ lược các đặc tính cũng như lợi điểm của hệ thống MIMO và anten trong hệ thống MIMO. Trong đó, thách thức lớn cho các hệ thống anten MIMO hiện nay là ảnh hưởng tương hỗ khi các phần tử anten được đặt khá gần nhau. Vì vậy, nội dung chương này cũng giới thiệu các giải pháp cùng những nghiên cứu đã công bố gần đây trong việc giải quyết vấn đề này.

Chương 5. Anten tái cấu hình: Giới thiệu tổng quan về vai trò của anten tái cấu hình trong hệ thống truyền thông tiên tiến cũng như các phương pháp, kỹ thuật để tái cấu hình cho anten. Chương 6. Một số loại hình anten tiên tiến khác: Giới thiệu một số công nghệ thiết kế anten tiên tiến dựa trên kiến trúc bức xạ nhằm tạo ra các anten có kích thước nhỏ, băng thông rộng, đa băng,… áp dụng phần nhiều cho các ứng dụng anten trên thiết bị đầu cuối di động như anten PIFA, anten Fractal, anten Fibonacci. Giáo trình do TS. Dương Thị Thanh Tú làm chủ biên; TS. Hoàng Phương Thảo và PGS.TS. Nguyễn Quốc Trung góp ý, hiệu chỉnh. Chúng tôi hy vọng rằng giáo trình này sẽ là tài liệu giảng dạy hữu ích cho đào tạo đại học và sau đại học đối với sinh viên chuyên ngành vô tuyến, kỹ thuật vô tuyến điện tử và thông tin liên lạc, kỹ thuật viễn thông. Giáo trình cũng được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho môn học liên quan đến lĩnh vực anten và siêu cao tần và người học quan tâm đến lĩnh vực này. Do hạn chế của thời lượng nên nội dung của giáo trình không trình bày tất cả các kỹ thuật, phương pháp phân tích cũng như các loại hình anten tiên tiến có trong thực tế. Tuy nhiên, người học có thể hoàn thiện thêm kiến thức về lĩnh vực anten bằng cách đọc các tài liệu tham khảo dẫn ra ở cuối sách.

Báo cáo đưa ra bức tranh toàn cảnh về hiện trạng phát triển và ứng dụng chữ ký số ở Việt Nam sau hơn 8 năm triển khai Luật giao dịch điện tử và các chính sách phát triển, thúc đẩy giao dịch điện tử, đặc biệt là các văn bản, chính sách quy định về chữ ký số. Báo cáo cũng cập nhật các văn bản chính sách pháp luật về quản lý nhà nước trong lĩnh vực chữ ký số, hệ thống các cơ quan quản lý nhà nước về chữ ký số từ Trung ương đến địa phương. Báo cáo được xây dựng dựa trên kết quả khảo sát tại 22 Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ban Cơ yếu Chính phủ, 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên cả nước, các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng và các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số chuyên dùng được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp giấy chứng nhận hoạt động.

"IPv6 toàn tập - Làm chủ giao thức thế hệ mới" là tài liệu hữu ích cho sinh viên, kỹ sư, quản trị hệ thống và những người đang chuẩn bị cho tương lại số. Cuốn sách không chỉ đi từ căn bản đến nâng cao mà còn tích hợp ví dụ thực tế, bài tập và công cụ hỗ trợ, giúp triển khai IPv6 hiệu quả, tiết kiệm và an toàn.

Đây cũng là lời tri ân đến cộng đồng công nghệ Việt Nam - những người đang kiến tạo tương lai số cho đất nước/ Hành trình từ IPv4 sáng IPv6 không chỉ là đổi mới kỹ thuật, mà là cuộc cách mạng xây dựng nền tảng Internet sẵn sàng cho IoT, 5G, AI và các công nghệ tương lai.

Nội dung sách xoay quanh hai bạn nhỏ tìm hiểu về thế giới IoT, 5G và thành phố thông minh. Họ đã được gặp "chuyên gia RF" - một bạn Robot giải thích về IoT (Internet of Thing) và 5G một cách dễ hiểu.

Cuốn sách Định hình mạng 6G trong tương lai: Sự cần thiết, Tác động và Công nghệ cung cấp cái nhìn toàn diện về quá trình tiến hóa từ mạng 2G đến 5G và định hướng cho mạng 6G. Nội dung sách đề cập đến nhu cầu cấp thiết của mạng 6G trong bối cảnh dữ liệu bùng nổ, IoT phát triển mạnh và yêu cầu truyền thông có độ trễ thấp. Cuốn sách phân tích các khía cạnh kỹ thuật, kinh tế, xã hội và môi trường của 6G, từ công nghệ truy cập THz, mạng lõi phân tán đến quản lý bằng AI/ML. Đây là tài liệu thiết thực cho các kỹ sư, nhà quản lý và sinh viên ngành viễn thông.

Ngày nay, kỹ thuật truyền tin điện tử ngày càng phát triển hiện đại. Người ta có thể truyền các tin tức dưới dạng thoại, hình ảnh và dữ liệu trên một hệ thống truyền tin chung. Hệ thống truyền tin ngày càng được nâng cao về chất lượng, hiệu năng và tốc độ truyền; tính đa dạng của hệ thống được thể hiện ở sự phong phú về môi trường truyền dẫn như: cáp kim loại, cáp sợi quang, viba, thông tin vệ tin, thông tin di động,… Nhiều hệ thống truyền tin tương tự (analog) truyền thống đang được dần thay thế bởi các hệ thống truyền tin số (digital) có nhiều đặc trưng ưu việt hơn. Một trong những chỉ tiêu quan trọng để đánh giá hiệu năng, chất lượng của một hệ thống truyền tin số là việc đảm bảo xác suất lỗi bit (Pb) của dữ liệu thu trong một giới hạn cho phép. Có nhiều nguyên nhân gây lỗi bit trong quá trình truyền tin và cũng có nhiều giải pháp kỹ thuật khác nhau để giảm tỷ lệ lỗi bit. Với mong muốn được giới thiệu đến bạn đọc các kiến thức cơ bản về truyền tin số, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông xuất bản cuốn sách “Truyền tin số và sửa lỗi dữ liệu truyền” do PGS.TS. Thái Hồng Nhị, TS. Phạm Văn Bình, TS. Nguyễn Đăng Tiến biên soạn.

Truyền hình có vai trò to lớn trong việc tuyên truyền đường lối, phổ biến các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, quảng bá các thông tin về kinh tế, chính trị, khoa học, giáo dục, văn hóa xã hội và thông tin dịch vụ cho mọi tầng lớp nhân dân trong xã hội. Ngày nay với sự hội tụ về công nghệ, truyền hình không chỉ dừng lại như vậy, mà nó đang dần trở thành một phương tiện truyền thông đại chúng quan trọng, một ngành công nghiệp giải trí với dịch vụ siêu lợi nhuận và đặc biệt, truyền hình di động đang là một trong những hướng phát triển thu hút được sự quan tâm của nhiều quốc gia trên thế giới. Dịch vụ truyền hình di động là một dịch vụ hội tụ giữa truyền hình và di động, dịch vụ này mở ra nhiều cơ hội lợi nhuận mới cho các nhà khai thác quảng bá, khai thác di động, các nhà cung cấp nội dung và cả những nhà kinh doanh thương mại điện tử. Việc trúng tuyển 3G của một số doanh nghiệp viễn thông sẽ hứa hẹn sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ truyền hình số di động tại Việt Nam. Nhằm đáp ứng nhu cầu cần tìm hiểu của bạn đọc, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông xuất bản cuốn sách “Truyền hình số di động: Công nghệ, thiết bị và dịch vụ” do TS. Nguyễn Quý Sỹ - Giảng viên Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông biên soạn. Nội dung cuốn sách gồm 6 chương, giới thiệu những kiến thức cơ bản nhất về truyền hình số di động. Chương 1 và 2 giới thiệu tổng quan về truyền hình di động và các công nghệ truyền hình di động được sử dụng trên thế giới. Chương 3 và 4 đi sâu giới thiệu về 2 công nghệ truyền hình T-DMB và DVB-H đang được sử dụng tại Việt Nam. Đặc biệt là chương 5 và 6 giới thiệu công nghệ 3G trong truyền hình di động cùng với đặc điểm, cách sử dụng một số thiết bị đầu cuối truyền hình di động giúp các thuê bao dễ dàng lựa chọn thiết bị phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của từng cá nhân. Cuốn sách thuộc “Tủ sách khoa học công nghệ mới” sẽ là tài liệu hữu ích cho các cán bộ quản lý, kỹ sư, kỹ thuật viên ngành Thông tin và Truyền thông, và cán bộ giảng dạy, sinh viên các ngành kỹ thuật viễn thông.

Cuốn sách Bộ Kiến thức cốt lõi về an toàn thông tin (IS-BOK) 2.0 là tài liệu quan trọng giúp các chuyên gia an toàn thông tin xây dựng nền tảng kiến thức và cập nhật các xu hướng mới trong lĩnh vực này. Do Hiệp hội AiSP phát triển với sự hỗ trợ từ CSA và IMDA, IS-BOK 2.0 kế thừa phiên bản đầu tiên (2009) và phản ánh sự phát triển nhanh chóng của an toàn mạng tại Singapore. Nội dung sách liên kết với Khung kỹ năng ICT quốc gia, tham khảo luật và thực tiễn quốc tế, góp phần xây dựng một hệ sinh thái an ninh mạng năng động, luôn được cập nhật và mở rộng hợp tác toàn cầu.

In 2012, the Central Committee XI of the Communist Party of Viet Nam issued Resolution No. 13-NQ/TW on building a harmonized infrastructure system in order to turn our country into a basically industrialized and modernized nation by 2020. The Resolution has also reinforced the determination, and has created a motivation to the sector of Information and Communications to boost the development of the information infrastructure together with the national programs and projects to be able to contribute to the economic and social development for the sake of industrialization and modernization of the country. This year also witnessed how the Ministry of Information and Communications strengthened its steering of the implementation of the national plan on digitizing the transmission and broadcasting of terrestrial television and marked 15 years of formation and development of the Internet in Viet Nam. Thus, these important issues will be analyzed in this White Book. In addition, in order to meet the demand of ICT statistics as well as to promote the ICT sector, the 2013 White Book will be updated on the international evaluations and rankings of Viet Nam’s ICT sector and some other useful contents.The Ministry of Information and Communications believes that the release of the White Book will help many local and international organizations evaluate more adequately Viet Nam’s ICT as well as increasingly satisfy the readers’ demand for looking and updating ICT information. The Ministry of Information and Communications hopes that the White Book will be a useful reference for state agencies, organizations, domestic and foreign enterprises, and will play an important role in promoting the ICT development and application in Viet Nam.

5G (5th Generation) hay được gọi là thế hệ thứ 5 của mạng di động với nhiều cải tiến hơn so với 4G. 5G được thiết kế để tăng tốc độ và khả năng phản hồi nhanh chóng của mạng không dây. 5G được ra đời để kế thừa 4G, nhờ đó mà tốc độ tải xuống nhanh hơn, truyền phát dữ liệu mượt mà hơn. 5G không chỉ cải tiến về tốc độ mà nó sẽ mở ra những ứng dụng hoàn toàn mới và tạo ra một cuộc cách mạng lớn trong những năm tiếp theo. Ngoài các ứng dụng với con người là trung tâm ngày càng rộng khắp, chẳng hạn thực tế ảo và thực tế ảo tăng cường, phát luồng video 4k, các mạng 5G còn hỗ trợ các nhu cầu truyền thông các ứng dụng thông tin máy - máy (machine to machine), máy - người (machine to human) để làm cho cuộc sống của chúng ta an toàn và tiện lợi hơn.
Mặc dù các hệ thống truyền thông 5G sẽ cung cấp các cải thiện đáng kể so với các hệ thống trước nó, nhưng chúng không thể thực hiện các yêu cầu của các hệ thống tự động và thông minh tương lai sẽ xuất hiện sau 10 năm nữa. Các mạng 5G sẽ không có đủ dung lượng cho một mạng hoàn toàn tự động và thông minh để cung cấp mọi thứ như là một dịch vụ và trải nghiệm thực tế ảo. Sự phát triển nhanh của các hệ thống tự động đặt trọng tâm vào số liệu có thể vượt quá các khả năng của các hệ thống 5G. Một số thiết bị như các thiết bị thực tế ảo sẽ vượt quá khả năng của sau 5G (B5G: Beyond 5G) vì chúng đòi hỏi tốc độ số liệu tối thiểu 10Gbit/s.
Để khắc phục các hạn chế của 5G nhằm hỗ trợ các yêu cầu mới, cần phát triển một hệ thống không dây thế hệ 6 (6G) với các tính năng hấp dẫn mới. Các động lực chính của 6G sẽ là sự hội tụ của tất cả các tính năng cũ như mật độ mạng cao, thông lượng cao, độ tin cậy cao, tiêu thụ công suất thấp và kết nối số đông. 6G cũng sẽ tiếp tục xu thế của các thế hệ trước như đưa ra các dịch vụ mới cùng với các công nghệ bổ sung mới. Các dịch vụ mới bao gồm AI, các thiết bị đeo thông minh, các thiết bị cấy trên người, giao thông tự động, các thiết bị thực tế ảo, cảm biến và lập bản đồ 3D. Yêu cầu quan trọng nhất đối với các mạng 6G là khả năng xử lý khối lượng lớn số liệu và kết nối tốc độ số liệu cao trên một thiết bị.

Ngoài mục đích chính là cung cấp bức tranh toàn cảnh và xác thực nhất về hiện trạng phát triển của ngành CNTT-TT Việt Nam, Sách Trắng về CNTT-TT 2012 còn phân tích vai trò của ngành CNTT-TT là hạ tầng để phát triển kinh tế xã hội như đã được Đảng xác định thông qua Nghị quyết số 13-NQ/TW tại Hội nghị lắn thứ 4 Ban Chấp hành Trung ưong Đảng Khóa XI, và phân tích tình hình và định hướng của việc phát triển sản phẩm và dịch vụ CNTT thương hiệu Việt. Cũng từ năm 2012, Sách Trắng về CNTT-TT Việt Nam sẽ bổ sung, cập nhật báo cáo phân tích, đánh giá tổng hợp chung tình hình phát triển ngành CNTT-TT hàng năm để phản ánh sâu sắc hơn thực trạng phát triển của Ngành. Nội dung và bố cục của Sách Trắng 2012 đuợc tiếp tục cải thiện để độc giả thuận lợi trong tra cứu và sử dụng. Hy vọng cuốn sách sẽ tiếp tục là tài liệu tham khảo quan trọng cho các cơ quan quản lý nhà nước nghiên cứu xây dựng chính sách, cho các tổ chúc, doanh nghiệp trong và ngoài nước hoạch định chiến lược kinh doanh, tìm kiếm cơ hội đều tư và hợp tác trong lĩnh vục CNTT-TT tại Việt Nam.

Cuốn sách giới thiệu những câu chuyện về chuyển đổi số của Việt Nam, bao gồm các câu chuyện thành công được thực tiễn kiểm chứng là hiệu quả, có thể tham khảo nhân rộng và các câu chuyện sưu tầm có những ý tưởng, giải pháp tiềm năng

Cuốn sách “Tiếng Anh chuyên ngành Điện tử - Viễn thông” là tài liệu học tập dành cho cho sinh viên ngành Điện tử -Viễn thông và Công nghệ thông tin, được biên soạn chủ yếu phục vụ cho đối tượng sinh viên năm thứ hai, hoặc tối thiểu đã hoàn thành chương trình tiếng Anh trình độ Elementary. Cuốn sách gồm 20 bài lựa chọn theo những chủ đề cơ bản của chuyên ngành Điện tử - Viễn thông. Nội dung các bài đều hướng vào phát triển kĩ năng đọc hiểu và kỹ năng dịch chuyên ngành. Các bài giới thiệu ngữ pháp (Language focus) được trình bày bằng tiếng Việt giúp cho sinh viên hệ thống hoá hoặc bổ sung những nội dung ngữ pháp cơ bản, thường gặp trong văn phong khoa học - như câu điều kiện, mệnh đề quan hệ, câu bị động v.v... Ngoài ra, cuốn sách còn cung cấp các bài kiểm tra giữa và cuối khoá học, các bài dịch mẫu cũng như phần giải đáp các bài tập của từng bài trong phần phụ lục giúp cho sinh viên tự đánh giá kết quả học tập của mình và tra cứu những đoạn dịch mẫu khi cần.